Operatiekwartier - Intensieve Zorg - Pijncentrum
ALGEMENE VERDOVING
Voor een ingreep wordt medicatie toegediend die ervoor zorgt dat de patiënt geen pijn voelt. De medicatie brengt de patiënt in een kunstmatige slaap. Hierdoor wordt het bewustzijn verloren. De anesthesist begeleidt de patiënt bij de verdoving vanaf het ogenblik dat hij in slaap valt tot hij weer wakker wordt. Intussen houdt de anesthesist ook de levensbelangrijke functies van het lichaam onder controle.
Via een infuus spuit de anesthesist geneesmiddelen in of via een masker dient hij anesthesiegassen toe die u inademt. Binnen enkele seconden bent u bewusteloos.
Vervolgens krijgt u krachtige pijnstillers en spierverslappers. Dankzij de spierontspanners kan de chirurg de operatie veel gemakkelijker uitvoeren.
De anesthesist houdt de ademwegen vrij en controleert de ademhaling. Bij kleinere operaties gebeurt dit via een masker op de mond, bij grotere operaties brengt de anesthesist een buisje in de luchtpijp. Dat buisje verbindt hij met een beademingstoestel dat ervoor zorgt dat de patiënt tijdens de operatie toch voldoende zuurstof en eventueel ook anesthesiegassen krijgt toegediend.
Tijdens de operatie zal de anesthesist voortdurend de diepte van de narcose, de werking van het hart, longen, nieren en hersenen in het oog houden. Hij stuurt ook de medicatie bij waar nodig.
Tegen het einde van de operatie zal de anesthesist de medicijnen die u bewusteloos maken geleidelijk aan stoppen. Zo wordt u langzaam weer wakker. Als u zelf opnieuw voldoende kunt ademen, verwijdert men het beademingsbuisje uit de luchtpijp.
Bij het ontwaken, observeren anesthesisten en gespecialiseerde verpleegkundigen u nauwlettend totdat uw lichaam weer voldoende zelfstandig functioneert.
SEDATIE
Sedatie wordt bekomen wanneer medicatie gegeven wordt om een ingedaald bewustzijn te bereiken, waarbij de reactie van de patiënt op externe prikkels beperkt wordt. De sedatie kan minimaal, matig of diep zijn. Minimale sedatie wordt alleen gegeven om angst te verlichten, met zeer weinig effect op het bewustzijn van de patiënt, terwijl matige sedatie het bewustzijn onderdrukt, maar de patiënt in staat stelt te reageren op externe prikkels (tactiel of verbaal). Bij diepe sedatie reageert de patiënt alleen op pijnlijke of herhaalde prikkels.
EPIDURALE VERDOVING
Soms zal de anesthesist voorstellen om een epidurale katheter te plaatsen voor postoperatieve pijnstilling na bijvoorbeeld uitgebreide chirurgie. De anesthesist zal dit enkel voorstellen als hij of zij ervan overtuigd is dat dit de patiënt ten goede zal komen. Een epidurale katheter is niet altijd mogelijk wegens mogelijke stollingsproblemen of rug lijden.
De anesthesist zal de epidurale katheter plaatsen vóór de volledige narcose omdat U als patiënt dient rechtop te zitten. De epidurale wordt geplaatst in een voorbereidingsruimte samen met een verpleegkundige die U en de anesthesist zal bijstaan.
De anesthesist zal soms op voorhand eens aan je rug voelen om reeds een idee te hebben waar hij de katheter zal plaatsen. Nadien zal hij de voorbereidingen uitvoeren zoals steriele handschoenen aantrekken, je rug ontsmetten en de plaats waar de epidurale katheter zal geplaatst worden lokaal verdoven.
Het is belangrijk om stil te zitten en een bolle rug te maken zodat de epidurale ruimte gemakkelijker kan gevonden worden. De anesthesist zoekt de epidurale ruimte op door tussen 2 wervellichamen in op een spuit, gevuld met fysiologisch serum, druk uit te oefenen. Je zult dus als patiënt een lichte druk kunnen voelen, maar communiceer zeker over wat je voelt met de anesthesist.
Aangezien ook de blaas vaak mee verdoofd is door de epidurale pijnstilling, zal je ook een blaassonde krijgen. Dit wordt gedaan eenmaal je onder verdoving bent gebracht.
Uiteraard is het plaatsen van een epidurale katheter niet zonder risico, maar deze zijn minimaal in vergelijking met de voordelen.
Op de afdeling zal er ook elke dag iemand langskomen van het acute pijnteam om de epidurale te controleren en na te vragen hoe het met U gaat.
MASKERANESTHESIE
Uitzonderlijk wordt er gekozen voor een maskerinductie bij (jong)volwassen als het echt niet anders kan.
Wat is nu een maskerinductie? De anesthesist zal een masker op je gezicht plaatsen waar nu niet alleen extra zuurstof zal toegediend worden , maar ook een inhalatiegas. Het inhalatiegas heeft een onaangename geur en daarom zal gevraagd worden om vooral grote ademhalingsteugen te nemen via de mond. Door het inademen van het inhalatiegas zal je langzaam (dit duurt wel enkele minuten) in slaap vallen. Hierna zal er een infuus geplaatst worden in een bloedvat om langs deze weg extra medicatie te kunnen toedienen waardoor je dieper onder verdoving zult gebracht worden.
Maskerinductie is niet altijd mogelijk zoals bv bij een dringende ingreep als u als patiënt niet nuchter bent of als u niet tegen inhalatiegassen kan bv maligne hyperthermie.
GEDEELTELIJKE VERDOVING
Er zijn verschillende vormen van anesthesie die een gedeeltelijke verdoving van het lichaam mogelijk maken. Hierbij wordt alleen de pijn in het gebied van de operatie geëlimineerd.
Locoregionale anesthesie
Hierbij is het de bedoeling een lidmaar (of een deel ervan) pijnvrij te maken. Dit gebeurt door een verdovingsmiddel in te spuiten rond de zenuwen die naar het te opereren lidmaat lopen. Dit gebeurt vaak gericht via echografie. Daardoor blijft u wakker tijdens de ingreep zonder dat u pijn ervaart. De pijnprikkels vanuit het geopereerde gebied kunnen de hersenen niet bereiken en daardoor voelt u de pijn dus ook niet.
Spinale anesthesie
Hiebij wordt het onderste deel van het lichaam compleet verdoofd. Met een fijne naald prikt de anesthesist ter hoogte van de lenden tussen de ruggenwervels. Hij spuit een verdovingsmiddel in het vocht dat zich rond het ruggenmerg bevindt.
Naast een verdoving veroorzaakt deze inspuiting ook een verlamming van de benen die blijft duren zolang de verdoving werkt. Het is een snelle, eenvoudige techniek voor ingrepen onder de navel.
Epidurale anesthesie
De epidurale verdoving gebeurt ook via een ruggenprik maar het verdovingsmiddel wordt net buiten het omhulsel van het ruggenmerg ingespoten. Hierdoor duurt het wat langer (ongeveer 15 minuten) voordat de verdoving optimaal werkt. Het grote voordeel van een epidurale verdoving is dat op hetzelfde moment een katheter (een zeer dun buisje) kan worden ingebracht in de ruimte rond het ruggenmerg. Via deze katheter kan de patiënt pijnverdoving krijgen tot zelfs een paar dagen na de operatie.
URGENTIES
Bij de behandeling van ernstig zieke patiënten of patiënten die een dringende ingreep nodig hebben en waarbij niet kan gewacht worden tot ze nuchter zijn, is er een gevaar dat de maaginhoud in de luchtwegen terecht komt met ernstige gevolgen. De anesthesist geeft zijn medicatie op die wijze dat er een snelle controle over de luchtweg kan gebeuren wanneer de patiënt in een kunstmatige slaap terecht komt.